Roumanin
Rosmarinus officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Roumaniéu.
Noms en français : Romarin, Romarin officinal.
Descripcioun :Aubret forço couneigu e poupulàri de la garrigo qu'avèn vergougno de lou despinta. Flouris de longo de l'autouno au printèms pèr cala au gros de la calourasso.
Usanço :D'abord coume planto aroumatico, se bouto dins lou manja e peréu sèrt pèr li perfum. Pièi lou roumanin èi vertuous contro mant uno malautié. Ei couneigu subretout pèr ajuda à la digestioun e li proublèmo de fege (tisano). Se reniflo contro lou raumas e lou toussi. Ei tamèn bon contro d'ùni proublèmo de pèu (raumido).
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Rosmarinus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Rosmarinus officinalis L., 1753
Genèbre
Juniperus communis subsp. communis
Cupressaceae
Àutri noum : Cade-pougnènt, Chai, Chai-pougnènt, Genièvre, Genebrié.
Nom en français : Genévrier commun.
Descripcioun :Èi dins li relarg di colo, au soulèu, que lou genèbre vèn bèn. Se destrìo dóu cade emé sis aguio d'uno souleto ligno blanco (estoumato) e sis fru blu e mai pichot.
Usanço :En mountagno s'adoubavo l'estrè de cade, tant requist ! Li grano èron acampado pièi messo à bouli dins un peiròu avans de passa au destré. Lou jus pièi èi cue pèr evapoura l'aigo. Se counservo emé de sucre e se manjo l'ivèr emé de crèmo. Tambèn emé li grano de genèbre se perfumon li carno (lèbre, tourdre...). Sèrvon peréu pèr adouba la liquour de genèbre, soun messo emé d'aigardènt un mes o dous. Un cop boulido, en decoucioun, soun bono pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Aubret
Taio : 0,1 à 5 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Tepiero seco
- Bos clar
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Juniperus communis subsp. communis L., 1753